NOGAY ATASÖZÜ
Avızı şüberek bolsa, köpten tozgan bolar edi - Ağzı kumaş olsa, çoktan eskimişti
KAZAK ATASÖZÜ
Adam körki şuberek, Agaş körki japırag - Adamın güzelliği kumaş, Ağacın güzelliği yaprak
Kazakçadan kullanış örnekleri
Bazardan jartı kez kızıl şuberek satıb aldım - pazardan yarım kulaç kızıl kumaş satınaldım
Şüberek-ke tüyüw “kumaşla sarmak”
agaşka şuberek ilmek - ağaca kumaş bağlamak
şuberek örneklerden de anlaşıldığı gibi kumaş, bez, ipek gibi manalara gelmektedir
yine bir kazakça yazıda muska yapılırken ayetlerin yazıldığı kağıdın katlanıp "şuberek" yani kumaş ile kaplandığı anlatılıyor
bizim şuberek veya şibörek de kıyma çok ince açılmış hamur ile kaplanmakta
Bir manav çiböreğine göre gerçektende tatar çiböreği kumaş kadar incedir
çiböreği çibörek yapan özelliklerden birisi de ince açılmasıdır.
kumaş=şuberek gibi açılmış şibörekler
İhtimalen Şırbörek, Şuberek, Çiberek, Çuberek, Çiborek, şibörek gibi isimlerle anılan aşımız "ince kumaş" gibi bir anlamdan türemiş olabilir,
Ve bu tarz kullanım şuberek kelimesinin kumaş anlamını zaman içinde kullanımdan kaldırmış olabilir
Bohça kelimesinin poğaçaya dönüşmesi bu tür bir isimlendirmenin olabileceğinin dilde yaşayan şahididir.
Bohça bilindiği gibi elbise, çamaşır, kumaş gibi materyallerin içine konduğu bir kumaş parçasıdır
Şüberek kelimesinin kazakçadaki anlamlarından biride mendildir, şibörek yapmak için açılan hamur parçasıda yaklaşık bir mendil büyüklüğündedir.
Gerçekten de şibörek tatar aşları içerisinde kumaşa en çok benzetilebilecek olanıdır, Hele yağı süzdürülüp hafif soğuduktan sonra elinize alıp salladığınız da bir kumaş gibi sallanmalı elinizdeki çibörek, ikiye katlanabilmeli, zaten tatar usulünde çibörek ikiye katladıktan sonra yenir.
Ayrıca şüberekin iyi pişmesi için kumaş inceliğinde açılmasıda gerek, çünkü yağ çekmemesi için çok kızgın yağda onbeş saniye kadar kısa bir zamanda pişmesi gerek, şüberek şuberek inceliğinde açılmalı.
çibörek,çiğbörek daha çok Türkiyedeki telaffuzudur
Romanyada ise şibörek ve şuberek şeklinde telaffuz edilmektedir.
Ayrıca isminin kıpçak dilinde çi kelimesini güzel anlamına geldiğinden ya da
yağa atıldığında şır sesi çıkarmasından dolayı verildiği şeklinde de bazı etimolojik izahlar bulunmakta isede pek inandırıcı görünmüyorlar, en azından şuberek=kumaş açıklaması varken.
Nafiz Gönlüşen
bu arada google a şuberek yazıp arattığımda bulduğum bir videoyu ekliyorum
Romanyadan Yalçın Faik den ŞUBEREK cırı
Son olarak Kırgızcadaki Cüpürek-Capırak (YAPRAK) benzerliğine dikkatinizi çekmek istiyorum
Proto-Türk: * čepürek
Altaic etymology: Altaic etymology Altay etimoloji: Altay etimoloji
Meaning: 1 rag, patch 2 worn, used clothing
Anlamı: 1 bez, yama 2 yıpranmış, kullanılmış giyim
Russian meaning: 1 тряпка, лохмотья 2 изношенная одежда Rus anlam: 1 тряпка, лохмотья 2 изношенная одежда
Old Turkic: čopra (perhaps = čöpre) 2 (OUygh.) Eski Türk: hindistancevizi (belki = čöpre) 2 (OUygh.)
Karakhanid: čöpür-čepür ; čopra ( ~ čübrä) 2 ( MK ) Karahanlı: Çopur-čepür hindistancevizi (~ čübrä) 2 ( MK )
Tatar: čüpräk 1 Tatar: čüpräk 1
Middle Turkic: (OKypch.) čüprek 1 ( Houts. ) Orta Türkçe: (OKypch.) čüprek 1 ( Houts. )
Turkmen: čüprek 'oakum' Türkmen: čüprek 'üstüpü'
Khakassian: sübrek 1 Khakassian: sübrek 1
Shor: šübürek 1 Şor: šübürek 1
Oyrat: čeberek, čibirek 1 Oyrat: čeberek, čibirek 1
Kirghiz: čüpürek, čüpürek-čapɨraq 1 Kırgız: čüpürek, čüpürek-čapɨraq 1
Noghai: šiberek, šüberek 1 Nogay: šiberek, šüberek 1
Bashkir: sepräk 1 Başkır: sepräk 1
Karaim: čiprek, ciprek, čüpräk 1 Karaim: čiprek, ciprek, čüpräk 1
Karakalpak: šüberek 1 Karakalpak: šüberek 1
Kumyk: čüpürek 1 Kumuk: čüpürek 1
Comments: EDT 398, VEWT 118 (confused with *čöp 'dirt'), Аникин 677. Yorum: EDT 398, VEWT 118 (ile karıştırılmamalıdır * Çöp 'kir'), Аникин 677. Perhaps (as suggested in EDT 398) connected with Karakh. Belki Karakh ile bağlı (önerilen EDT 398). ( MK ) čöpür 'goat's hair', Chag., Turkm. ( MK ) Çopur 'keçi saç/kıl', Chag, Turkm. čöpür id. Çopur id.