KIRIM VE NOGAY TATAR YEMEKLERİ

facebook sayfamız tıklayın/TATAR YEMEKLERİ OKYANUSU
Beğen


ANA SAYFA YENİ TARİFLER FACEBOOK İLE ETKİLEŞİMLİ OLARAK YAPILACAKTIR.YORUMLARINIZLA PAYLAŞIMLARINIZLA KATKIDA BULUNUN

TATAR AŞLARI, TATAR MUTFAĞI VE TATAR MUTFAK KÜLTÜRÜ HAKKINDA HER ŞEY

21 Eylül 2008 Pazar

TATAR KÖFTE ( ТАТАРСКО КЮФТЕ )

TATAR KÖFTE


Bulgaristanda yaygın şekilde bilinen ve yapılan bir köfte çeşidiymiş tesadüfen buldum
Köfteyi yapıp ağzıma attığımda tatarlar bu işi biliyormuş dedim ve neden bu kadar yaygın olduğunu anladım.
harika bir tad
ızgara köfte deyince aklıma hep tatar köftesi gelecek herhalde

Татарско кюфте yazıp google da arttığınızda şu sonuç geliyor ekrana
Татарско кюфте
için yaklaşık 1.340 sonuç
verilen tariflerden ortalama bir tarif çıkardım, en ayırt edici özelliği bulgaristanda kaşkaval peyniri diye bilinen kaşar peynirini ve yumurta içermesi sahi unutmuşum karbonatda olabilir, baya baya farklıymış ya

TATAR KÖFTESİ İÇİN MALZEMELER

yarım kilo kıyma
1 yumurta
100-150 gram eski kaşar peyniri (kaşkaval)
1 soğan (rendelenecek)
yarım çay kaşığı karbonat
uygun miktarda tuz, karabiber, kırmızı biber, kimyon
bazı tariflerde olan bazı tariflerde olmayan ekmek içi ben ekmek içi koydum
malzemeyi yoğuruyoruz, üzerine kaşarı rendeleyip tekrar yoğuruyoruz
orta - iri büyüklükte köfteler yapıyoruz, ben orta büyüklükte yaptım ama resimlerde iri köfteler görünüyor, bulgaristanda köfteleri daha iri yapıyorlar.
tavada veya bizim yaptığımız gibi ızgarada da yapabilirsiniz
gerçekten daha önce yaptığım köftelerden farklı bir tad, herkez beğendi
sanırım bundan sonra ızgara köfteler hep böyle yapılacak bizim evde
kesinlikle deneyin derim
Afiyet olsun

aşağıya bulgaristan sitelerinden bulduğum bir kaç yazıyı aktarıyorum


Татарско кюфте с шунка и кашкавал


Приготвяне: 30 мин
Готвене: 60 мин
Общо: 90 мин
Хранителна стойност: 500 kcal
Необходими продукти
1 кг. кайма
1 глава лук
яйце
1 връзка нарязан магданоз
1-2 филии сух хляб
солчерен пипер и кимион на вкус
олио за пържене
брашно
за плънката:
50 гр. кашкавал
4-5 листа тънко нарязана квадратна шунка
десетина гъбки от буркан
Омесете каймата с лука, яйцето, магданоза, накиснатия във вода и отцеден хляб и подправки на вкус. Оставете я да престои в хладилника на 1-2 часа. Преди пърженето на кюфтетата пригответе плънката: нарежете шунката и кашкавала на парченца или ивички, а гъбите - на дребно.
Вземайте от каймата парчета колкото яйце и ги разстелете върху дланта си. Във всяко парче поставете по кубче кашкавал, шунка и половин гъбка. Затворете каймата около плънката и оваляйте добре, така че да се получи кюфте. Оваляйте кюфтето в брашно и изпържете в сгорещената мазнина. Може да приготвите кюфтетата и на скара (или във фурната). Поднесете с гарнитура от пържени картофки, салата и сос по избор!





















      Hazırlama: 30 dk
Pişirme: 60 dk
Toplam: 90 dk
Besin değeri: 500 kcal
Gerekli ürünler
1 kg kıyılmış
kafa 1 soğan
yumurta
1 demet doğranmış maydanoz
1-2 dilim kuru ekmek, 
tuz , karabiber ve kimyontat 
yağı kızartmak için 
un 
doldurma için:
. 50 gr peynir
4-5 ince kare dilimlenmiş yaprakları jambon
düzine mantar kavanozdan
Kıyma, soğan, yumurta, maydanoz, suya batırılmış sosu ve tadı damağınızda ekmeğin ve baharatın karıştırın. Buzdolabında 1-2 saat bekletin. Köfteleri kızartmadan önce, doldurmayı hazırlayın: jambon ve peynirleri parçalara ayırın veya mantarları ve perakende - mantarları kesin. 
Yumurtayı kıyma etinden çıkarın ve avucunuza sürün. Her parçada, sarı peynir, jambon ve yarım mantar bir küp yerleştirin. Kıyma etrafındaki kıymayı kapatın ve etin servis edilmesini sağlayın. Köfteleri unda yuvarlayın ve sıcak yağda kızartın. Köfte ve ızgara (veya fırında) hazırlayabilirsiniz. Seçtiğiniz patates kızartması, salata ve sos ile servis yapın!









Татарско кюфте

Мнениеот на Пон Мар 26, 2007 3:40 am
* 500-700 г смляно месо kıyma
* 2 нарязани на дребно глави лук 2 baş kuru soğan
* 1 яйце yumurta
* 100 г кашкавал kaşar(kaşkaval=
* сол, черен пипер, кимион, сол - на вкус tuz,karabiber,kimyon,baharatlar
* лют червен пипер - по желание isteğe bağlı acı kırmızı biber
* 1/2 ч.ч. бира yarım çay kaşığı karbonat

Омесете добре каймата с останалите продукти и оставете да почива на хладно 1-2 часа. Оформете кюфтетата, наредете ги върху предварително намазаната с мазнина и подгрята скара и ги изпечете. За обръщане използвайте дървена лопатка. Не ги бодете с вилица, тъй като ще изтече сока.

Изображение

,
Татарско кюфте

Рейтинг:

Гласувай:
Порции: 0
Трудност: 2
Приготвяне:20 минути
Готвене:
Калории:
Описание:
Продукти: 1 кг.кайма 1 kilo kıyma
2 глави кромид лук 2 baş kuru soğan
2 яйца 2 yumurta
1 кофичка квасено мляко с
1 кафена лъжичка сода бикарбонат karbonat
2 с.л. галета galeta
300 гр. кашкавал 300 gram kaşkaval
2-3 кисели краставички 2-3 dilim ekmek
пресни гъби около 250 гр.
сол черен пипер tuz biber
бахар baharat
1 люта чушка acı biber
кимион kimyon
магданоз maydanoz
копър rezene
Начин на приготвяне: Всички продукти се омесват добре. Престояват около 15 минти. Пече се се в предварително намазнена тавичка 30 минути. Готово отново се настъргва кашкавал и се сервира с гарнитура според сезона. На читателите За дома да им е сладко!
Съвет на готвача: Рецептата изпрати г-жа Силвия Маринчешка
Питие: бира, червено вино
,

Лесни рецепти за кюфтет

ТАТАРСКО КЮФТЕ

800 гр кайма (смляна в магазина от месо по избор – свинско, телешко)
100 гр кашкавал
50 гр филе
50 гр луканка
2-3 кисели краставички
1 чушка
2 с.л. царевица
смлян черен пипер на вкус
чубрица на вкус
* Каймата се омесва с подправките и се оставя за 30 мин в хладилника;
* Кашкавалаът, филето, луканската и киселите краставички се нарязват на малки кубчета;
* Каймата се разделя на 8 части, 8 големи кюфетата всяко около 100 гр. Каймата се разстила на тънък слой;
* Разпределя се плънката и се затваря всяко кюфте, като се притиска по краищата;
* Пече се на загрят грил-тиган от двете страни;
* Поднася се със салата по вкус.
Татарско кюфте е традиционно балканско ястие, а на Балканите така са преплетени, че трудно може да се каже турско ли е, сръбско или наше българско. Преставлява голямо кюфте, приготвено от различни видове кайма (телешка, агнешка, свинска, смес от телешка и свинска), подправки, кромид лук, хляб, яйце, мляко, кашкавал, гъби, царевица, чушка и др.
Кюфтето, което е приготвено от кайма омесена с яйце, накиснат в мляко хляб, така се оформа, за да се напълни с плънка от млечни продукти и зеленчуци. След приготвяне кюфтето може да се пече във фурна, да се пържи в маслена баня или да се приготви на скара.

TATARIAN KYUFTE

800 gr kıyma (kendi seçtiği Mağazada kıyma - domuz eti, sığır eti) 
100 gr peynir 
50 gr fileto 
50 gr sucuk 
2-3 turşu 
1 biber 
2 yemek kaşığı mısır 
karabiber tat 
tuzlu tadı
* Kıymayı baharatla karıştırın ve buzdolabında 30 dakika bekletin; 
* Peynir, fileto, kabak ve ekşi salatalık küçük küpler halinde kesilir; 
* Kıymalı et 8 parçaya bölünür, her biri yaklaşık 100 g olan 8 büyük öğün, kıyılmış et ince bir tabakaya yayılır; 
* Salmastrayı dağıtın ve kenarlarına basarak her köfteleri kapatın; 
* Her iki tarafta sıcak bir ızgara tavada pişirin; 
* Tadıyla salataya servis yapın.
Tatar köfte geleneksel Balkan yemeğidir ve Balkanlar yüzden Türk Sırpça ya da Bulgar bizim mi söylemek zor olduğunu iç içedir. Bu kıyma (sığır, kuzu, domuz, sığır ve domuz eti karışımı), baharatlar, soğan, ekmek, yumurta, süt, peynir, mantar, mısır, biber ve diğer çeşitli türleri yapılmış büyük bir köfte temsil eder. 
Yumurta, süt batırılmış ekmek ile karışık kıyma yapılır Köfte, böylece süt ürünleri ve sebze doldurma ile doldurmak için şekillendirilmiş. Yemek yaptıktan sonra köfteler fırında pişirilebilir, yağ banyosunda kızartılabilir veya ızgarada pişirilebilir.

Телешко татарско кюфте







Лакомник Необходими продукти
750 г кайма от телешко месо
150 г сланина
100 г сирене
4-5 яйца
1 к.л. млян кимион
1 ч.л. млян черен пипер
1/2 връзка магданоз
сол
Начин на приготвянe
Към каймата се прибавят последователно нарязаната на ситни парченца сланина, смлените черен пипер и кимион, нарязаният на дребно магданоз и сол на вкус. Сместа се омесва на ръка много добре и се слага в намаслена тава. Разстила се на пласт с дебелина около 2,5 - 3 см и се пече в силна фурна около 30 минути. След това ястието се изважда от фурната. Върху него се чукват от ниско яйцата, така че на всяка порция да има по едно яйце. Поръсват се със сол и млян черен пипер на вкус. Най-отгоре се наръсват с настърганото на ситно ренде сирене. Допича се във фурната, докато белтъкът на яйцата побелее.
obur Gerekli ürünler
750 g sığır kıyması
150 gr pastırma
100 gram peynir
4-5 yumurta
1 kl. yer kimyon
1 çay kaşığı. öğütülmüş karabiber
1/2 maydanoz bağlantısı
tuz
Hazırlık yolu
Kıyması, ezilmiş karabiber ve kimyon, kıyılmış maydanoz ve tuzu tavaya ekleyin. Karışımı çok iyi karıştırın ve yağlanmış bir tavaya yerleştirin. Yaklaşık 2.5 - 3 cm kalınlığında bir tabaka üzerine sürün ve yaklaşık 30 dakika boyunca güçlü bir fırında pişirin. Çanak daha sonra fırından çıkarılır. Düşük yumurtalardan dövülürler, böylece her yumurtanın bir yumurtası vardır. Tatlandırmak için tuz ve karabiber serpin. Üstünde, rendelenmiş rendelenmiş peynirle kırılırlar. Yumurta beyazı beyaza dönene kadar fırında pişirin.
Татар-кюфте Лакомник

Лесно и апетитно предложение за вашата трапеза

Татар-кюфте
Време за приготвяне
Приготвяне
60 мин
Порции
Порции
4
Автор
Лакомник
(9)
Лакомник Необходими продукти
800 г кайма
1/2 пакетче краве масло
150 г кашкавал
300 г пресни гъби
1 яйце
1 ч.ч. бяло вино
1-2 глави кромид лук
1 с.л. доматено пюре
1 ч.л. млян черен пипер
1 к.л. млян кимион
1 с.л. мляна чубрица
2 с.л. сушен магданоз
сол
Начин на приготвянe
В разтопеното и затоплено краве масло се прибавят лукът, нарязан на ситно, и мляното месо. Посолява се на вкус. Ако се ползва готова кайма, сол не се слага. Сместа се разбърква, похлупва се с капак и се задушава на слаб огън около 30-40 минути. От време на време са разбърква, за да не загори. Не се допуска пържене на месото, а само задушаване, докато стане на зърнеста маса, след което се отстранява от огъня. Прибавят се гъбите, предварително сварени в подсолена вода, нарязани на ивички. Слагат се чубрицата, магданозът, черният пипер, кимионът, доматеното пюре, виното и 100 г от кашкавала, настърган на ренде. Сместа се разбърква много добре. Опитва се на сол. Слага се в намаслена тава и се разстила във вид на голямо кюфте с дебелина около 2,5-3 см. Пече се на умерена фурна около 30-40 минути. Десетина минути преди края на печенето се залива с разбитото яйце, смесено с останалата част от настъргания кашкавал. Запича се до образуване на златиста коричка.

obur Gerekli ürünler
800 gr kıyma
1/2 paket inek tereyağı
150 gr sarı peynir
300 gr taze mantar
1 yumurta
1 saat beyaz şarap
1-2 soğan soğanı
1 yemek kaşığı domates püresi
1 çay kaşığı. öğütülmüş karabiber
1 kl. yer kimyon
1 yemek kaşığı kıyılmış kokulu
2 yemek kaşığı kurutulmuş maydanoz
tuz
Hazırlık yolu
Eritilmiş ve ısıtılmış ineğin tereyağında ince kıyılmış soğanı ve kıyılmış etleri ekleyin. Tadı güzel. Kıyma yapılırsa tuz konulmaz. Karışımı karıştırın, kapakla kapatın ve yaklaşık 30-40 dakika kısık ateşte kızartın. Zaman zaman yanmaları önlemek için karıştırılırlar. Eti kızartmak için izin verilmez, sadece grenli bir kütle haline gelene kadar boğulmak için, sonra ateşten çıkarılır. Mantarları, tuzlu suda önceden pişirilmiş, şeritler halinde kesin. Tuzlu, maydanoz, karabiber, kimyon, domates salçası, şarap ve 100 gr peynir rendesi üzerine rendelenir. Karışım çok iyi karıştırılır. Tuz üzerinde çalışıyor. Yağlanmış bir tavaya koyun ve yaklaşık 2,5-3 cm kalınlığında büyük bir köfte gibi yayın.Yaklaşık bir fırında yaklaşık 30-40 dakika pişirin. Pişirmenin bitmesinden on dakika önce, rendelenmiş peynirin kalan kısmı ile karıştırılmış kırık yumurta ile birlikte dökün. Altın bir kabuk oluşturur.

Татарско кюфте... - Размышления и наблюдения



- 500 gr kıyma 
- 100 gr peynir 
- 100 gr konserve 
- 1 çiğ yumurta 
- 2-3 salatalık turşusu 
- 1 büyük soğan 
- 2-3 diş sarımsak 
- 1 parça eski beyaz ekmek 
- Ayçiçek yağı, karabiber, zira, kuru veya taze maydanoz, kekik, tuz, un 

Kıyma olabilir. Ve eğer isterseniz, atalarımızın 200-300 yıl önce yaptığı gibi, ihtiyacınız olan eti ince bir şekilde doğrayabilirsiniz. 
Tatarların kufte için domuz eti kullanmadığı açıktır. Belki bir zamanlar at etinden yapılmıştı. Eğer varsa, aniden uyuyor musunuz?
Müslümanlar tatar kyufte sığır eti veya kuzu eti kalıp. Bulgarlar - sığır ya da domuz eti ile karışımı. Satın aldığım şey, her zamanki dükkana hazır kıyma. 

Doldurmayı derin bir kasede açın. 
Soğanı ince bir şekilde kesin ve rendeleyin üzerine sürmek daha iyi. Sarımsaklı özel bir sarımsaklı ezme makinesini eziyoruz ve eğer elinizde yoksa ince bir şekilde kesiyoruz. 

Ekmek sütü emdirilmiş. Kıyılmış et yığınları ekleyecek. Peki, daha fazla burger pişirmek istiyorsan, ekmek yok. 

Bir kasede çiğ yumurta parçalayın. 

Bir tutam jeera, karabiber, kuru maydanoz (ya da ince bir şekilde taze bir sap kesilmiş), kuru kekik, tuz atıyoruz. 
Uzun bir süre için doldurma, mantıklı, duygu, düzenleme yoğurun.
Ve sonra birkaç saat buzdolabında ısrar etmek için çıkarın.
Doldurma hazır olduğunda, dolguyu üstleniriz.
Mantarları, salatalık turşusu ve peynirleri küçük bir kaseye kesin. Karıştırınız.

Parmaklarınızı oyalamak için soğuk suyla bir plakanın yanına koyun. Yani doldurma ellerinize yapışmayacak.
Doldurmayı ikiye bölüyoruz. Onlar da iki. Ve iki kez bir kez daha. Sekiz top olmalı.
Ellerinizi suyla ıslatın, topu düz bir pastanın içine doğru yuvarlayın, suyla da pürüzsüz hale getirin. Düzgün bir kek üzerine bir bardak çay kaşığı doldurun.
Biz başka bir gözleme yapmak, doldurma ile kaplamak ve büyük bir doğrayış yapmak için gözleme dikkatle tutturmak.
Pirzolaları büyük bir düz tabak üzerine koyun, altından su ile ıslatın böylece doldurma yapmaz.

Ve şimdi birkaç seçeneğimiz var:
- iyi bir ızgaraya sahipseniz, tüpünü ayçiçek yağıyla ovalayın, kuvvetlice ısıtın ve üzerlerine pirzola koyun. Her iki tarafta bir iki dakika pişirin. Bu yazıdaki ilk iki fotoğraftaki gibi bir Tatar kyufte olmalı. Bunu evin karşısında bir mağazada aldım çünkü ızgaram yok.
- Bir ızgara yoksa, normal bir tavada köfteyi kızartırsınız.
Üzerine daha fazla ayçiçek yağı dökün, dumanı dışarı fırlatın, böylece neredeyse içiyor, köfteleri un veya hamur haline getirin ve un her ikisi de altın haline gelene kadar kızartın. Buradaki ana şey güçlü bir ateştir - et köftesi içindeki peynirin erimesi ve tavaya dökülmesini önlemek için.
- üçüncü seçenek: pirzolaları derin bir kaba koyun, küçük bir ayçiçek yağı dökün, fırını yirmi beş dakika ısıtın ve içinde pirzola koyun. Unda rulo gerekli değildir.
İkinci yöntemi kullandım. Sonuçlar:
Bitmiş büyük pirzola bakıldığında dayanamadım, Sovyet lokantalarının, özellikle de istasyon terminalinin tipik bir aksesuarını göstermeye karar verdim: yeşil bezelye ve haşlanmış patatesli bir pirzola. Sadece yanında yeterli votka dekanteri yok :-)
Herşeyin yerinde olduğunu göstermek için köftelerden birini kestirdim - doldurma dışarı akmadı.
Eh, postun sonunda sadece eklemek için kalır: en otantik Tatar kyufte ızgarada pişirilir. Gerisi ... hmm, zaten bir çeşit değil, her ne kadar çok lezzetli :-)
Ve Sultan'ın Bulgaristan'a yerleştiği Kırım Tatarları ve Çerkesleri'ne ne oldu?
Ruslar ülkeyi kurtardıkça, hepsi de Türkiye'ye sarıldılar - bizimle kalmaya korkuyorlardı, çünkü onların acımasızlıklarından dolayı neyin iyi olduğunu iyi biliyorlardı.
Belki de birimler kaldı ve sonra yerel Türklere atfedildi. Son derece çürümüş insanlar - Kırım Tatarları. Bunu size açıklamak benim için değil, sadece Rusça veya Ukrayna tarihinin ders kitaplarını açmak zorundasınız ...
PySy: Eğer kyufte ızgarada ilk fotoğrafta yakından bakarsanız, neredeyse erimiş bir bez görebilirsiniz. Evet, bazıları bunu şöyle pişiriyor: kuzu eti ile çiğ köfteleri sarın ve pişirin




- 1 большая луковица
- 2-3 дольки чеснока
- 1 кусок черствого белого хлеба
- подсолнечное масло, черный молотый перец, зира, сухая или свежая петрушка, чабрец, соль, мука

Фарш может быть любым. А если хотите, можете вообще мелко порубить нужное вам мясо, как это делали наши предки лет 200-300 назад.
Ясно, что татары свинину для кюфте не использовали. Возможно когда-то его вообще делали из конины. Если она у вас есть - вдруг подойдет?
Мусульмане лепят татарско кюфте из говяжьего или бараньего фарша. Болгары - из говяжьего или его смеси со свиным. Именно такой я и купил, обычный магазинный готовый фарш.

Вываливаем фарш в глубокую миску.
Мелко режем лук, а еще лучше потереть его на терке. Чеснок давим специальной чесночной давилкой, а если у вас ее нет, тоже режем его мелко.

Хлеб вымачиваем в молоке. Он добавит массы фаршу. Ну а если хотите приготовить более упругие котлеты, тогда никакого хлеба.

Разбиваем в миску сырое яйцо.

Кидаем по щепотке зиры, черного молотого перца, сушеной петрушки (или мелко режем пару стебельков свежей), сушеный чабрец, солим.



Вымешиваем фарш долго, с толком, чувством, расстановкой.



А затем убираем его настаиваться в холодильник на пару часов.

Когда фарш поспеет, беремся за начинку.
Нарезаем в маленькую мисочку грибы, маринованные огурчики и сыр. Перемешиваем.



Ставим рядом тарелку с холодной водой, чтобы макать туда пальцы. Так фарш не будет прилипать к рукам.

Разделяем фарш на две половины. Их тоже на две. И еще раз на две. Должно получиться восемь шариков.

Смачивая руки водой, раскатываем шарик в лепешку, ее тоже выглаживаем водой. Кладем на лепешку пару чайных ложечек начинки.



Оформляем еще лепешку, накрываем ею начинку и тщательно скрепляем лепешки, чтобы получилась большая котлета.
Котлеты выкладываем на большую плоскую тарелку, смочив ее снизу водой, чтобы фарш не прилип.



А теперь у нас несколько вариантов:

- если у вас хороший гриль, натираете подсолнечным маслом его трубки, сильно разогреваете и кладете на них котлетки. Печете по паре-тройке минут с каждой стороны. У вас должно получиться такое татарское кюфте как на первых двух фотографиях в этом посте. Это я в магазине напротив дома купил, потому что у меня гриля нет.

- если гриля у вас не имеется, можно поджарить котлеты на обычной сковородке.
Наливаете на нее побольше подсолнечного масла, раскочегариваете так, чтоб оно почти задымилось, обваливаете котлеты в муке или панировке и обжариваете с обеих сторон, пока мука не станет золотиться. Тут главное - сильный огонь - чтобы не дать сыру, находящемуся внутри котлеты, растаять и вытечь на сковородку.

- третий вариант: кладете котлеты в глубокий контейнер, наливаете немножко подсолнечного масла, прогреваете духовку минут двадцать пять и суете в нее котлеты. Обваливать в муке их не надо.


Я использовал второй способ. Результаты:



При виде готовой большой котлетины не удержался, решил изобразить типичный для советских ресторанов, особенно привокзальных, аксессуар: котлету с зеленым горошком и вареной картошкой. Только графинчика водки рядом не хватает:-)



Специально разрезаю одну из котлет, чтобы показать, что все на месте - начинка не вытекла.



Ну и в конце поста остается лишь добавить: самое аутентичное татарско кюфте это то, которое приготовлено на гриле. Остальное...хм, уже какое-то не такое, хотя и очень вкусное :-)

А что сталось с крымскими татарами и черкесами, которых султан поселил в Болгарии?
Как только русские страну освободили, все они нахуй сбежали в Турцию - забоялись оставаться у нас, потому что отлично знали, что им полагается за их зверства.
Может единицы остались и потом приписались к тутошним туркам. Исключительно поганый народ - крымские татары. Ну да не мне это вам объяснять, стоит лишь открыть учебники русской или украинской истории...

ПыСы: если приглядеться к первой фотографии, где кюфте запечено на гриле, можно увидеть почти растопившийся сальник. Да, некоторые готовят именно так: обвертывают сырую котлету бараньим сальником и пекут..

11 Temmuz 2008 Cuma

TATAR YEMEKLERİ VİDEOLARI

Adana Ceyhan tatarlarından dr.Fatih Karayandı tarafından youtube a
upload edilen KIPÇAKLAR KOPÇAKTA isimli 9 parçalık belgeselin
tatar yemekleri ile alakalı olan bölümüdür

TABAKBÖREK, ÇİBÖREK,KOBETE,KIYGAŞA,CIZMANAK (DIZMANA,KİRDE?) ,YALANKI,KAÇAMAK,NOGAYŞAY



NOGAYLAR VE TANDIR
KAZANBÖREK,TABABÖREK VS YAPIMI
<>

---------------




----------------------
Yakupemir köyünden çibörek yapımı

15 Nisan 2008 Salı

KALAŞ (GEVREK-SİMİT)



Kırımda bir simit satıcısı

Kırımda bir simit fırınını gösteren gravür

Kırım-Yalta-Dereköy'de bir simit fırını

(Fotolardan anlaşılıyor ki, Kırımda simit/gevrek formunda kalaş isimli hamurişi günlük hayatta yer bulmuş)


GEVREK SİMİT


İstanbulda simidi Eskişehir unundan Kumkapı fırınından diye satarlardı
bu satış şekli, bu reklam durup duruken çıkmamıştır herhalde diye düşünürdüm,
ancak Eskişehir simidinin meşhur olmasının sebebi unu sebebiyle değildir diye düşünüyordum, un undur yani, taki bu alttaki yazıyı okuyuncaya kadar aklımda bir soru olarak kalmıştı
Eskişehir simidinin özelliği ununda değil pişiriliş şeklindeymiş, anneme de sordum benzeri şeyleri anlattı, Eskişehirdeki simit fırınlarında taştan pekmek kazanı olurmuş ekmek hamurları bir sopaya dizilip sıcak pekmez kazanına bırakılıyormuş , fazla bekletmeden haşlayıp yine sopayla kazanın içinden topluyorlarmış , sonra üzerini susamlayıp fırına veriyorlarmış.

İlginç bir bilgi daha ortaya çıktı yazıda İzmir kumrusunun atababası da tatarların yaptığı simitmiş.


"Öncelikle gevreğin tarihçesinden bahsetmek gerek. 450 yıl önce Kırım
Değirmendağı mevkinden gelen Tatar Türklerinin İzmir'e yerleşmesiyle
birlikte gevrekte İzmir'e gelmiş oldu. Tatar Türkleri geleneksel yiyecekleri olan gevreği, İzmir'de daha büyük boyutta ve gene İzmir'de yetişen sultani üzümlerinden hazırladıkları şerbetle yapmaya başladılar. daha sonraları bu gıda maddesini sandviç şekline getirerek arasına peynir, domates ve biber koyarak kumru yapmaya başladılar. daha sonralarda ise, kumru Çeşme'de arasına sucuk, salam, sosis gibi maddeler konarak sıcak sandviç şeklinde üretilmeye başlandı.

Gevrek mi simit mi sorununa geldiğimizde ise, gevrekle simit farklı
şeylerdir. onun için
"- onun adı gevrek olur mu bilader siz salaksınız, koca Türkiye'de
herkes simit diyo, bi siz gevrek diyosunuz, bi siz mi biliyonuz herşeyi"
şeklindeki tartışmalar son derece yanlış ve gereksiz tartışmalardır.

farklı nesneler olmasının sebebi pişirilme esnasında ortaya
çıkmaktadır.
bizim gevrek dediğimiz nesne mayalı hamur, kızgın pekmez dolu
havuzlarda bir süre pişirildikten sonra üzeri susamlanır ve fırına verilerek tekrar
pişirilir. burada iki kez pişirme uygulanır ve bu sayede gevreğin çıtır
çıtır olması sağlanır. simit denen nesne de ise hamurun üzerine
sulandırılmış soğuk pekmez sürüldükten sonra üzeri susamlanır ve
ardından pişirilir. ayrıca gevrekle simidi yuvarlama işleminde de farklık
vardır. simit bükülerek yuvarlanırken, gevrek düz olarak yuvarlanır.

yani gevrekle simit arasındaki benzerlik, sadece şekil ve hammadde
benzerliğidir. yapılma teknikleri ve tatları tamamen birbirinden
farklıdır.
gevrekle simitin aynı şeyler olduğunu idda etmek imambayıldı ile
karnıyarığın aynı şey olduğunu idda etmekten bir farkı yoktur."

(internette böyle bir yazı dolanıyor, "değirmendağı gevrek tatar" yazıp google da aratırsanız bulursunuz, ancak 450 yıl öncesinden böyle bir bilgiyi süzüp almak zor gibime geliyor, bırakın gevreği 450 yıl önce tatarların değirmendağına yerleşmesiyle ilgili bilgiyi bile süzüp almak, bulmak zor iş, ancak ateş olmayan yerden duman çıkmaz, nesilden nesile ulaşmış bir bilgi olabilir.)

yemeklerle ilgili bilmeceler - tapmacalar

Aş - Yemekler

Qalaçlanıp oñarğan, Qatmerlenip burulğan, Aşap körseñ, bilirsiñ: Eti içine doğralğan. (Burma)

Astı hasır, Üstü hasır, İçi ise may sasır. (Köbete)

Aqtır özü – qar degil, Özü ballı – bal degil. (Şeker)

Aqtır onıñ qaftanı, Sarı çıqa fistanı. (Yımırta)

Aqtır – içkige tökerler, Qaradır – aşqa seperler. (Süt ve qara biber)

Aldır renki, gül kibi, Al yanaqlı, qız kibi, Tañlay bilir dadını, Tatlı, solaq bal kibi. (Gülbe şeker)

Alla-alla alâmet, İçi tolu qıyamet. Aq saldım, qızıl aldım, Pek lezetli bu nimet. (Furun, ötmek)

Başta özüni soyğanlar, Soñ içini oyğanlar, Pirniçnen qarıştırıp İçine qıyma qoyğanlar. (Biber dolması)

Belini buvğan, Suvğa çomğan. (salma)(Maqarne)(belibükme)

Bir bardağım bar, Eki türlü suvu bar: Biri sarı, biri beyaz, Sallasañ da, qarışmaz. (Yımırta)

Bir keseçik fil taşı, İçinde beyler aşı. Onı pişirseñ – aş olur, Pişirmeseñ – quş olur. (Yımırta)

Bir sürü qoy suvğa ketti, Suleyman batır artından yetti. (Ufaq aş ve kevgir)(kaşıkbörek)

Buznı qırsañ – kümüş çıqar, Kümüş içinden altın çıqar. (Yımırta)

Kiçkeneçik bor taş, İçinde bar bizge aş. (Yımırta)

Kâğıttan qazan astım, Qaynadı, pişti. Aqıllığa ayttım – Añladı, bildi. Aqılsızğa ayttım – Şaqıldadı, küldi. (Yımırta)

Qazançığım qalaylı, Pişirgen aşım qolaylı. (Yımırta)

Qalbiñni şeñletir, Özüñni söyletir, Adamnı keyfletir, Meclisni şeñletir. (Şarap)

Qatlaması qırq qat, Furunıña qoy, qızart. Bal-yağ ile yaqıla – Gülbe şeker ne acet? (Baqlava)

Qaşıq üstünde yatam Ayaqlarım uzatam. (Laqşa)

Lezetlidir baldan, Alınır gölden. (Tuz)

Maqassız kesile, Yipsiz tikile. (Ufaq aş)

Men bir beyaz topçıq taptım, Bassañ – parlanır. Yarısı beyaz, yarısı sarı, Pişirseñ – aşalır. O nedir? (Yımırta)

Meni ayrı aşamaylar, Mensiz de iç yaşamaylar. (Tuz)

O yağı qaya, Bu yağı qaya, İçi tolu eki tüs maya. (Yımırta)

Özü şingen, suv degil, Aq olsa da, qar degil. (Süt)

Opladım, opladım, Tos-tomalaq topladım. (Sarma)

Sarı suvda sandal oynay. (Çiberek)

Suv içinde qayası, Özündedir mayası. Onsız yemek yeyilmez, Eyidir, fena – deyilmez. (Tuz)

Suvda doğa, suvdan qorqa. (Tuz)

Suvda yatsa – batmaz, Qarda yatsa – qalqmaz. (Yağ)

Sırtı taştan, İçi aştan. (Yımırta)

Tapmacamnıñ tapı yoq, Qaşığımnıñ sapı yoq. (Qaşıq aş)

Tarı septim torğayğa, Oyun ettiler boğdayğa. Et şorbasında o pişer, Er kes özüne eşer, Çapa qaşıq, çala qaşıq, Er kes evde oña aşıq. (Pasta)

Taş kibi, qattı, Bal kibi, tatlı. (Şeker)

Ev töpesi oyuldı, İçindeki coyuldı. (Köbete)

eşyalar


Ağızı bar, aşamay, Qulağı bar, eşitmey, Ayağı bar, atlamay, İçinde suv şaltıray. (Samovar)

Alçaçıqtan qar yağa. (Un elev)

Başımda – köbeçigim, Burnumda – eleçigim, Qursağımda amam bar, Belde ise elim bar. (Çaynik)

Bizim evde qadı bar, Egri-bügrü beti bar, Şimdi kelse, körersiz, Küle-küle ölersiz. (Sacayaq)

Bir dane özüm, Biñ dane közüm. (Elek)

Bir kelinim bar. Kelgen, keçken onı öpe. (Meşrebe)

Bir ögüzim bar, Quyruğından tutmağance Aranğa kirmez. (Qaşıq)

İçi qara, tışı aq, İnanmasañ, çıq da kara. (Baca)

İçkiciniñ üç oğlu İçe-içe otura, Asma qara saqallı Üstüne minip otura. (Asma qazan)

Qapı artında oturğan, Qursağını toldurğan. (Quman)

Qara mışıq Quyruğından asılır. (Qoltava)

Qulağı bar – eşitmey, Ayağı bar – yürmey. (Çoyun)

Ot başında oturğan, Qursaçığını toldurğan. (Quman)

Rafta filcan, İçi tolu aq mercan. (Şekerlik ve şeker)

Stol üstünde bir ögüz, Qursağında bar boynuz. (Çaynik)

Suv içip, suv qusa. (Gügüm, çaynik)

Tapmacanıñ tapı qara, Tapmağannıñ yüzü qara. (Tava)

Tögerek aran, Astı boran. (Eleknen un elev)

Uzun aralıq, İçi qaranlıq. (Baca)

Üç ayaqlı, Davul qursaqlı. (Soba)

Üç ayaqlı tartana (qartana?) Küçlüm, dep maqtana. (Soba)

Üç oğlum bar, Üçü de bir quşaq bağlar. (Sacayaq, ocaq)

Çevresi suv, Ortası ateş. (Samovar)

Ev içinde evim bar, İçerisinde toyum bar. (Soba)

Eki qulaqlı saqa Adamlarnı baqa. (Qazan)

Közlerimden aqa yaş, Aqqan yaşım ilge aş. (Çeşme)

Yel dayın eser, Terek dayın öser, Qılıç dayın keser. (Ateş)

Yelden öse, Suvdan öle. (Ateş)

Suvdan qorqar, Yelden qaçar, Er şeyni aşar. (Ateş)

Elsiz, ayaqsız oynay, Bizge yemek azırlay. (Ateş)


Terek ve meyvalar

Aldım – bir dane, Açtım – biñ dane. (Nar)

Alçaçıqtır dalları, Incıtadır elleri, Al-revan qan eter, Alam deseñ, elleri. (Qızılçıq)

Astı teri, üstü teri, İçinde ballı yeri. (İncir)

Astı carı, üstü carı, Ortasında biñ bir tarı. (İncir)

Attım rafqa Bir quru qafa. Aşaması tatlı, Maymun sıfatlı. (Ceviz)

Aş, aşnıñ içinde – taş, Taş içinde kene aş. (Zerdali ve onıñ çegirdegi)

Aşı – suv, topraq, Başı – kün, yapraq. (Terek)

Babası Ümer oca, Anası Yayma qadın, Qızı güzellerden güzel, Oğlu cıyınlarda kezer. (Yüzüm kütügi, asması, yaprağı, salqımı)

Bir buzavnı aydadım aranğa, Quyruğı qaldı qolumda. (Kiraz)

Bir keseçik fil taşı, İçinde bekler aşı. (Fındıq)

Bir kiçkene fil taş, Yerge tüşse, sınmaz. Yapıcılar yapalmaz, Anahtarnen açılmaz. (Fındıq)

Bir kiçkene fuçuçıq, İçi tolu turşuçıq. (Limon)

Dört kelindeş Bir kölmekniñ içinde. (Ceviz aşı)

Yemesi hoş, özü datsız, Çoq yegenler olur alsız, Körmesi hoş, özü hassız. (Kiraz)

Yeşil doğar, sararır, Hastalarnı oñarır, Dertlerge şifalıdır, Cümlege faydalıdır. (Limon)

Yeşil yapraq sallanır, Sallandıqça allanır, Qızara-qızara al olur, Cümle oña hoşlanır. (Alma)

Yeşildir paltosı, Sarıdır urbası. Qırq teşigi bar, İçinde aşı bar. (Badem)

İnesiz, yipsiz tizilgen boyuncaq, Tabiat tizgen, qol üzgen, (Yüzüm salqımı)

Yımırtadan küçük, Filden büyük, Zeerden accı, Baldan tatlı. (Ceviz: teregi, qabuğı, aşı)

Kelinimniñ qaftanı qırq yamavdan, Qorqu bilmey o balta ve yamavdan. (Odun kesilgen kütük)

Kemigi bar, eti yoq, Terisi bar, tükü yoq. (Ağaç)

Kiçkene bir haneniñ Sekiz odadır içi, Odalarda sıranen Oturır yüzer kişi. (Nar)

Qarını yarıq pitedir, Çegirdekten yetedir, Çoq yemesi yaramaz Sıtmağa meyil beredir. (Erik)

Qutu içinde qutu. (Ceviz)

Qışta ve yazda Bir tüste ola. (Çam teregi)

Qışta qarara, Yazda yeşere. (Terek)

Öse, öse bilinmez, Közge asla körünmez. (Terek tamırları)

Saqallı doğa bitimi, Arçımaq kerek betini, Beş oladır yetimi, Yemeli onıñ etini. (Muşmolla)

Terek üstünde Kilitli sandıq. (Ceviz)

Tögerektir, yem-yeşil, Maqbul meyva yemege, Tabiat neler yarata İnsan içün yemege! (Armut)

Tos-tomalaq taş, İçi tolu aş. (Ceviz)

Uzaqtan kelir bir gemi – Gemiciler bilmey onı. Geminiñ içi sandıq tolu – Sandıqçılar bilmey onı. Sandıqnıñ içi yarçıq tolu – Yarçıqçılar bilmey onı. Yarçıqnıñ içi şişe tolu – Şişeciler bilmey onı. Şişeniñ içi şerbet tolu – Şerbetçiler bilmey onı. Şerbetniñ içi inci tolu – İnciciler bilmey onı. (Nar)

Uzaqtan kelir fuçuçıq, İçi tolu turşuçıq. (Limon)

Çatır-matır yatarman, Yerge tamır atarman, Kim de kelip qapsa, Balnen şeker tatırman. (Yüzüm)

Çegirdegi qaplıca, Yemesi onı tatlıca. (Hurma)

Çegirdegi tatlıca, Özü olur sarıca, Bagçasına varınca Közüñ toyar yegence. (Zerdali)

Çeriklidir, tüklüce, Haselidir yemede, Onıñ yahşı lezeti Yüklü qadın ilâcı. (Ayva)

Çeçek açmaz, meyva ketirir. (İncir)

Egri-bükri babası, Yayma qadın anası. Şekerden tatlı qızı bar, Zeerden accı oğlu bar. (Yüzüm tüpi, yapraq, salqım, şarap)

Yüregi yoq qanı aqa, Çin söyledim, deme şaqa. (Qara dut)

Yavaş-yavaş dal olur, Yeşil ekeç al olur, Tutacaq olsañ, saqt ol, Eki eliñ qan olur. (Dut)

Yazda kiyine, Qışta soyuna. (Terek)

Yazda salqınlatır. Küzde aşatır, Qışta sıcaqlatır. (Terek)

SEBZE VE QAVUN-QARPIZ


Alçaçıq boylu, Qadife tonlu. O nedir? (Patılcan)

Alçaçıq bir boyu bar, Al qadife tonu bar. (Qırmızı biber)

Anterisi çoq, Dögmesi yoq. (Qapısta)

Arşındır boyu, Yeşildir soyu, Aqtır qanı, Suvdır canı. (Hıyar)

Astı qıllı, aq qaftanlı, Pek yahşı yaratılmış, Çerik bitmiş, accı tilli. (Sarımsaq)

Astı sarı, üstü sarı, Ortasında pek çoq arı. (Qabaq)

Astı tüklü, Üstü puskülli. (Soğan)

Açıq yeşil tüslenip, Yaz başında o pişe. Kimerde çapçaqqa tizile, Kimerde salatqa tüşe. (Hıyar)

Accı tilli, Astı qıllı. (Soğan)

Başı yer astında, Saçları yer üstünde. (Soğan, sarımsaq)

Başı yeşil – yemiş degil, Üstü qara – kömür degil, İçi beyaz – penir degil, Quyruğı bar – sıçan degil. O nedir? (Qara turup)

Beş arifli bir sözdir, Aşalğan şey adıdır. Oñlu-sollu oqulır, Kene aynı manadır. (Qabaq)

Dülber zindanda, Saçları soqaqta. (Çükündir)

Yer astında – saqallı. (Soğan, sarımsaq)

Yer astında çipçeli tavuq. (Qartop)

Yer astında ciren at, Atnıñ terisi yedi qat. Soyarsıñ da aşarsıñ, Aşağanda ağlarsıñ. (Soğan)

Yerde yatqan taş kördim, Tuzsız pişken aş kördim. (Qabaq)

Yer astında qara bardaçıq. (Qara turup)

Yer astında qızıl bardaçıq. (Çükündir)

Yer tübünde qızıl horaz. (Soğan)

Küçüçik yurt, İçi tolu qurt. (Qabaq)

Qara-qara maqara, Kesip alsañ, ağara. (Qara turup)

Qapısı yoq, penceresi yoq, İçinde musafiri çoq. (Hıyar)

Qat-qat qatlançıq, Qatlamadan ap-açıq, Terek deseñ, yapraq, Yatqan yeri topraq. (Qapısta)

Qatlamaday qabarğan, Yımırtaday açılğan. (Qapısta)

Qat-qattır, Qatmer degildir. Qırmızıdır, Alma degildir. (Soğan)

Özü şarday, İçi qanday, Damı balday. (Qarpız)

Öskende üstüni aşaylar, Pişken soñ astını aşaylar. (Soğan)

Tabiat qura binanı Pıçaq aça qapını. (Qavun, qarpız)

Taşlar, çuqurdamısız? Sararğan meyvamısız? Dünya bazarğa kelgen – Siz daa yuqlaymısız? (Qartop)

Tös-tögerek, qap-qara, Kesseñ, içi qarara. Sıçavulday quyruğı, Sofralarda tapıla. (Qara turup)

Top kibi, tomalaq Qapalı bir qutudır. Qan kibi, qırmızı Em, bal kibi, tatlıdır. (Qarpız)

Tos-tomalaq – qarpız degil, Sap-sarı o – may degil, Quyruğı bar – sıçan degil. (Şalğam)

Urbası çoq, Dögmesi yoq. O nedir? (Qapısta)

Çeriklidir kuskulü, Tübündedir puskulü. (Sarımsaq)

Evni aşqa toldurğanlar, Qapı qoymağa unutqanlar. (Qavun, qarpız)

Eti semiz, ayağı yoq, Terisi bar, canı yoq. (Çükündir)

Yarsañ – içi qandayın, Aşasañ – özü baldayın. (Qarpız)

ZAHİRE VE BAŞQA ÖSÜMLİKLER Ağızı yoq, adamnı tişler. (Tiken)

Altın baş, qamış ayaq, olur aşayt. Ne ekenin men aytmayım, özüñ ayt. (Boğday başağı)

Attır, ottır, arnauttır, Ağızı yoq, özü tişley. (Qıcıtqan)

Deñiz degil, dalğalı. (Boğday ızanı)

Yeşil qılıç el keser. (Qamış)

Yeşil şalvar içinde tüklü hıyar. (Mısırboğday)

Yol yanında vay-vay. (Tiken)

Qat-qat tonu bar, Qarçığaday boyu bar. (Qınlı mısırboğday)

Qutuçıq açıldı, Sarı yipek saçıldı. (Tarı)

Oşamay o ateşke, Zarar ketire er işke, Er kes ondan qaça, Ayağını saqt basa. (Tiken)

Pıtaq üstünde filcan, İçinde beyaz mercan. (Pamuq)

Sapı onıñ kümüştir, Al boynuña iliştir. Menim saña söylegenim Yapraqsız bir yemiştir. (Mantar)

Suv tübünde Sarı altın. (Tüy)

Tabiat yapar, Adam yulqar, Ayvanlar onı taptar. (Boğday, arman basuv)

Turalar göl qarşında, Quyruqları başında. (Qamış)

Er kün saba künge baqar, Qara-beyaz mercan taqar. (Künaylan)

Blog Listem